خدمات لجستیکی طرف اول (1Party logistics – 1PL)
خدمات لجستیکی طرف اول، در واقع همان اولین و قدیمی ترین روش ارسال و توزیع کالاهاست که در این روش خود سازمان یا کارخانه مبدا، اقدام به رساندن کالا یا خدمت به مشتری و یا طرف دیگر میکند.
سرمایهگذاری روی فرآیند زنجیره تأمین از خرید وسایل نقلیه تا عملیات انبارداری و … ، از اقداماتی است که خود ان شرکت ناگزیر از صرف هزینه برای آنها خواهد بود. کارخانهای که از آوردن مواد اولیه به مجموعه خود تا ارسال تولیدات به دست مشتری را بدون برونسپاری و بهطور بومی انجام میدهد، مثالی از ارائهدهنده خدمات لجستیکی طرف اول است.
خدمات لجستیکی طرف دوم (2Party logistics – 2PL)
در واقع این شرکتهای واسط لجستیکی فقط یک بخش از کل فرآیند زنجیره تأمین را تحت پوشش خود دارند و در عمل فقط جابهجاکننده بستهها و محمولهها بین مبدا و مقصد هستند. البته انبارداری هم توسط شرکتهای بزرگ این حوزه ارائه میشود.
بارزترین مثال شرکتهای خدمات لجستیکی طرف دوم، همان شرکتهای حمل و نقل و باربری مرسوم هستند که در سه زمینه هوایی، زمینی و دریایی با داشتن سرمایه، تجهیزات و ناوگان حمل و نقلی خود، ایفای نقش میکنند.
خدمات لجستیکی طرف سوم (3Party logistics – 3PL)
شرکتهای خدمات لجستیکی طرف سوم یا 3PL با بر عهده گرفتن بخش اعظمی از فرآیند زنجیره تأمین، سبب ایجاد تحولات زیادی در این حوزه شدند.
شرکتهای خدمات لجستیکی طرف سوم در واقع خود یک زنجیره تأمین را تا تحویل مرسوله به مقصد شکل میدهند که علاوه بر کلیت امور حمل و نقل و تحویل، خدمات ارزش افزودهای چون انبارداری منسجم، بستهبندی، برچسبزنی، جمعآوری و … را هم انجام میدهند.
به اینترتیب، تولیدکنندگان یا سازمانهای مختلف میتوانند کل فرآیند و مراحل زنجیره لجستیکی خود مانند انبارداری، جمعآوری، بستهبندی و توزیع یا بخشی از این مراحل را به شرکتهای نسل سوم لجستیکی برونسپاری کنند.
خدمات لجستیکی طرف چهارم (4Party logistics – 4PL)
مهمترین ویژگی این دست از شرکتهای خدماتی، یکپارچگی و تمرکز بالای برونسپاری امور لجستیک است.
شرکتهای خدمات لجستیکی طرف چهارم صرفا تمرکز خود را بر پایه داراییهای سرمایهای و لجستیکی نظیر وسائل حمل و نقل، ناوگان و … بنا نکردهاند و حتی ممکن است این موارد را هم دارا نباشند و صرفا به هماهنگی میان عناصر زنجیره تأمین بپردازند.
خدمات لجستیکی طرف پنجم (5Party logistics – 5PL)
ادغام تمامی موارد نسلهای قبلی لجستیکی و همچنین ورود فناوری اطلاعات و سیستماتیک کردن روندها در این حوزه کاری، به شرکتهای خدمات لجستیکی طرف پنجم مربوط میشود. این نسل از شرکتها مانند شرکتهای روی داراییهای سرمایهای متمرکز نیستند و در تلاشند که تمامی امور هماهنگکننده بین اجزای مختلف زنجیره تأمین را بر بستر الکترونیکی انجام و ارائه دهند.
خدمات لجستیکی طرف ششم (6Party logistics – 6PL)
در زمین واقعیتها و عصر حاضر، رشد شرکتها و کل ارتقای سطح خدمات آنها تا نسل پنجم رسیده است و نسلهای بعدی خدمات لجستیکی، هنوز در حد نظریه و تئوری مطرح هستند. ظهور و بروز این شرکتها در تناسب با رشد و ورود هوش مصنوعی به فضای لجستیکی جهان خواهد بود.
خدمات لجستیکی طرف هفتم (7Party logistics – 7PL)
در آینده اگر سازمانی در آینده، هم خدمات شرکتهای طرف سوم و هم خدمات شرکتهای نسل چهارم لجستیکی را ارائه کند و برخلاف این شرکتها، مالکیت منابع را هم در اختیار داشته باشد، یک شرکت خدمات لجستیکی طرف هفتم متولد خواهد شد.